Nuri Bilge Ceylan’ın “Sinemaskop Türkiye” fotoğraf sergisi ilk kez Millî Reasürans Sanat Galerisi’nde.

Film yönetmeni ve fotoğraf sanatçısı Nuri Bilge Ceylan’ın son dört yıl içinde çektiği fotoğraflar, Selanik ve Londra’dan sonra 26. Uluslararası İstanbul Film Festivali kapsamında Millî Reasürans Sanat Galerisi’nde sergilenecek. “Türkiye Sinemaskop” sergisi, 3-28 Nisan 2007 tarihleri arasında sanatseverlerle buluşacak.

Serginin dünya prömiyeri, Nuri Bilge Ceylan’ın toplu film gösteriminin yapıldığı 47. Selanik Film Festivali kapsamında 17 Kasım - 3 Aralık 2006 tarihleri arasında “Turkey Cinemascope” adı altında Selanik’te gerçekleşti.

Nuri Bilge Ceylan serginin oluşumunu şöyle anlatıyor: “Bu fotoğrafların çoğu son filmim İklimler için çıktığım mekân araştırma gezileri sırasında çekildi. Başlangıçta bir sergi açacak ciddiyette çalışmıyordum. Sonra kendimi biraz kaptırdım. Bir gün baktım epey fotoğraf birikmiş. O günlerde Selanik Film Festivali filmlerimin toplu gösterimini yapmak istediğini söyleyince bu fotoğrafları orada sergilemenin iyi bir fikir olabileceğini düşündüm.”

Selanik’te Osmanlılardan kalma eski Bedesten Çarşısı’nda, Marion Inglessi’nin küratörlüğü ile düzenlenen sergi Yunanistan ve Avrupa basınında ilgiyle karşılandı. Haber, serginin daha sonra gideceği Londra’da şöyle duyuruldu: “Yakında görkemli İklimler filmini seyredeceğimiz Türk yönetmen Nuri Bilge Ceylan’ın nefes kesici fotoğrafları. Renkli ve sinemaskop ölçekte çekilmiş, konu olarak Türkiye’yi ele almış, ama sanki gizemli ve düşsel bir tabloya dönüştürülmüş gibi duran, bir eleştirmenin haklı olarak Pieter Brueghel'e benzettiği mistik fotoğraflar bunlar”. (Robert Bergan, Guardian, 27 Ekim 2006).

“Bir Film festivali yazısı için garip gelebilir ama itiraf etmeliyim ki Selanik Film Festivali’nde gördüğüm en heyecan verici şey, henüz genç denebilecek bu Türk’ün olağanüstü fotoğraflarından oluşan bir sergisiydi... Her şey planlandığı gibi giderse İklimler filminin vizyonundan hemen önce sergi Londra’da tekrarlanacakmış. Şaşırmaya hazır olun.” (Geoff Andrew, Time Out, 30 Kasım 2006)

Ceylan’ın fotoğraf sergisi Selanik’ten sonra Londra’da National Gallery’de izlendi. Londra’lılar, daha önce İngiltere’de vizyon görmüş olan Uzak filmiyle tanıdıkları Nuri Bilge Ceylan’ı, 2006 Cannes Film Festivali’nde Uluslararası Sinema Eleştirmenleri Ödülü’nü alan İklimler filminin İngiltere'de vizyona girmesinden hemen önce bu kez de fotoğraflarıyla tanıdılar.

Sight and Sound dergisi “Resimsel Duyarlık” başlıklı yazısında sergiyi şöyle değerlendiriyordu: “Nuri Bilge Ceylan’ın sineması sakin ve mistik güzellikleriyle ayırt edilen fotoğraflarla tamamlanıyor. Bu nedenle onun fotoğraf da çekiyor oluşunu öğrenmek bizim için sürpriz olmadı... Ceylan’ın fotoğraflarının ayırt edici resimsel kalitesi, biraz da zamana dayanıklı özel pamuklu kağıt ve pigment tabanlı mürekkepler kullanmasından ve fotoğrafların üzerini arşiv kalitesinde özel su tabanlı vernikler ile kaplamasından da geliyor.

Böylelikle fotoğrafların renkleri ve dokusu olağanüstü zenginleşiyor. Ama asıl resimsel izlenim onun çerçeveleme sezgisinden kaynaklanıyor. Fotoğraflar bana Turner, Lowry, hatta Ford Maddox Brown’ın “The Last England” resmini düşündürdü. Ceylan burada ülkesini belgelemekten çok filmi için mekânlar baktığını söylüyor. Ama kavisli yolun resimsel dengesi, kır yolunun ışık oyunları, futbol oynayanların çarpıcı bakış açısı ve iki kız kardeşler ve çoban gibi portrelerdeki ölçülü merhamet duygusu, hepsi önemli bir yetenekle karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.”

Nuri Bilge Ceylan’ın fotoğraf sergisi nedeniyle Millî Reasürans Sanat Galerisi AVEA’nın desteğiyle tanıtıcı bir kitapcık da yayınlıyor. Yazısında Levent Çalıkoğlu sergiyi şöyle tanımlıyor: “Fotoğraf üzerine kafa yoran pek çok kişi şu basit mantık oyunu üzerinde hemen uzlaşabilir: Fotoğraf, yitirdiğimiz geçmişin kaydı olmasına rağmen, bizi şimdiki zamanın içine sinmiş yeni bir başka zaman olabileceği fikri ile doldurur. Aslında gördüklerimizin geçmişte kalması değil; her bakışımızda bizi mutlulukla sarmalayan bir başka zaman varmış duygusu hoşumuza gider fotoğraflara baktığımızda. Dolayısıyla fotoğrafları, bir başka zamanda yaşamamıza olanak tanıdığı için severiz. Sürekli olarak içinde bulunduğumuz şimdiye varmanın en kestirme yoludur fotoğraflara bakmak. Belki hiç aklınıza gelmemiş olabilir ama bunu fotoğrafçıların kendileri de yapar. Hatırlamak, şimdiyi aşıp bir başka zamanın içine akmak ama yine de şimdinin içinde olmak için çekerler. Nuri Bilge Ceylan’ın da bu duyguyla bu kareleri çektiğini düşünüyorum”.

Sergi 3 – 28 Nisan 2007 tarihleri arasında Millî Reasürans Sanat Galerisi’nde izlenebilir.