Büyük bir renk ustası: İhsan Cemal Karaburçak

Ressam İhsan Cemal Karaburçak (1898-1970) ölümünün 25. yılında Millî Reasürans Sanat Galerisi’nde 7 Kasım- 14 Aralık 1995 tarihleri arasında düzenlenen kapsamlı bir sergi ile anılıyor. Sergide Karaburçak’ın ailesinden ve çeşitli koleksiyonlardan derlenen çok sayıda yapıti yer alıyor.

Görevli bulunduğu Paris’te resim yapmaya karar veren ve Ecole Universelle’de öğrenimine başlayana Karaburçak, “katı öğretim kuralları çağdaş sanat isteklerine uygun düşmediği” için kısa sürede okulu bırakmış ve kendi çabasıyla yurtiçi ve yurtdışında yaptığı araştırmalarıyla resim anlayışını olgunlaştırmış. Yüksek öğrenimini Posta ve Telgraf Mekteb-i Alisi’nde yapan ve PTT Genel Müdür Yardımcılığı’na kadar yükselen Karaburçak, 32 yaşında başladığı resim serüvenini aralıksız sürdürdü.

Türkiye’de sergisini 1949’da 51 yaşında açan ve sanat çevresinde büyük yankı uyandıran Karaburçak, resim çalışmalarının yanısıra gençlere resmi sevdirmek için kitapçıklar yayımladı, gazetelerde çeşitli inceleme ve eleştiri yazıları kaleme aldı. Sürekli araştırarak, okuyarak, izleyerek, kesintisiz resim yaparak kendisini yetiştiren Karaburçak, hem yurtiçinde hem yurtdışında açtığı sergilerle Türk resminin ustaları arasında yer aldı. Karaburçak, 1959 yılında açılan serginin broşüründe sanat anlayışına ilişkin ipuçları vermişti: “...Resim sanatı artık bir kişilik sanatı haline gelmiştir. Ne kadar gerçek ressam varsa o kadar okul vardır.(...) Herkes yaşadığı zamanın adamı olmalıdır. Antik yunan’daki gibi heykel yapmak isteyenin yeri artık herhalde toprağın üstü değildir.(...) Gerçeğin tek görevi, renklerin bağımsızlığını sınırlamayan birtakım çizgi düzenlemelerine yol açmasıdır…”

“Ben bir renk ressamıyım” diyen ve her zaman da kendi renklerinin ressamı olan Karaburçak, 1966 yılında dost Dergisi tarafından kendisi ile yapılan bir söyleşide de şöyle demişti: “bugün sanatta asıl olan kalıplaşmış, donmuş bir ustalık değil, kaybolmadan gelişerek ileri atılan bir kişiliktir, orijinallikltir.(...) Herşeyden önce sanat ve kendimi tatmin etmek için resim yapıyorum ve herkes için nefes almak nasıl bir ihtiyaç ise gerçek ressam için resim yapmanın öyle bir ihtiyaç olduğu kanısındayım. Gariptir ama şahsi tecrübeme dayanarak söylüyorum; çalışırken ciddi hastalık ızdırapları bile kayboluyor…”

Sergi için hazırlanan İhsan Cemal Karaburçak kitabı sanatçıyla ilgili ilk yayın olup Murat Ural tarafından kaleme alınmıştır.